تا حالا اصطلاح “حمله پانیک” یا همون “پنیک اتک” به گوشتون خورده؟ شاید این اختلال رو تجربه کرده باشین یا از اطرافیانتون راجع بهش شنیده باشین! در حقیقت این نوع حمله یکی از واقعیت های زندگی ما هست و نمی تونیم به سادگی از کنارش بگذریم. حملات پانیک انقدر ترسناک هستن که شدیدا ما رو نگران کنن، اما اگر اطلاعاتمون در خصوص پنیک اتک بالا بره، بی شک باعث میشه که کمی بهتر با این موضوع کنار بیایم. اگر دچار حملات پانیک هستید با ما در تماس باشید.
خانم دکتر پرنیان خسروی منش، متخصص اعصاب و روان گروه پزشکی پ در کنار ما هستند تا با مشاوره پزشکی، این مشکلات رو به بهترین نحو حل کنند.
021-88176496
شخصی که دچار حمله پانیک می شود چه اتفاقاتی را تجربه می کند؟
در زمان بروز حملات پانیک ممکن است ترس، اضطراب و برخی علائم فیزیکی ناتوان‌کننده را تجربه نمایید، چنین وضعیتی، احتمالا باعث مختل شدن فعالیت های شما برای چند لحظه خواهد شد. از آنجا که در طول حمله پانیک، سیستم عصبی بدن شما تحت تاثیر اضطراب قرار می‌گیرد، علائم فیزیکی مختلفی را ایجاد می‌نماید تا شما را از خطرات احتمالی آگاه کند. این اثرات ممکن است ادامه دار باشند و حتی با گذشت زمان بدتر شوند. اگر تا کنون پنیک اتک را تجربه کرده اید یا فکر می کنید که ممکن است در آینده حملات پانیک را تجربه کنید، دانستن معیارهای دخیل در اختلال پانیک، علائم رایج حملات پانیک، و روش‌های مقابله با حمله پنیک، می‌تواند برای شما مفید باشد.
حمله پانیک چیست؟
به گفته انجمن روانشناسی آمریکا (APA)، حملات پانیک، موج های ناگهانی و طاقت فرسای ناشی از ترس هستند، که بسیار فراتر از واکنش های استرس معمولی بوده و احتمالا باعث می‌شوند احساس کنید که در حال مرگ هستید. حملات پانیک اغلب بدون دلایل آشکار و مشخص رخ می‌دهند.
حملات پانیک اغلب بدون هشدار اتفاق می‌افتند و تا زمانی که حمله پایان یابد، به شدت عملکرد شما را در هر مکان و هر شرایطی که باشید، مختل می‌نماید. تجربه نمودن حمله پانیک می تواند باعث ترس و اضطراب شدید در مورد اتفاقات آینده شود. عموما شما در زمان اختلال پنیک به این فکر خواهید کرد که اتفاق هولناکی در حال وقوع است، تا جایی که تصور می کنید که تا چند دقیقه دیگر بیشتر زنده نخواهید ماند. به هر حال بهتر است از مکان‌ها یا موقعیت‌هایی که ممکن است باعث وحشت شما شود دوری کنید.
هر چند عمده حملات پانیک به صورت غیرمنتظره رخ می‌دهند اما ممکن است گاها بروز این اختلال قابل پیشبینی باشد. حملات غیرمنتظره معمولا شامل احساس ترس شدید و ناگهانی، عصبی بودن، یا هراس داشتن باشد. واکنش سیستم عصبی بدن به تهدید درک شده، اغلب با خطری که واقعا شما را تهدید می کند، نامتناسب است. در خصوص حملات پانیک قابل پیشبینی می‌توان گفت که وقوع این حمله عمدتا در پاسخ به یک تهدید واقعی یا رویداد محرک شناخته شده، صورت خواهد گرفت.
چه زمانی حملات پانیک نشانه اختلال پانیک است؟
حمله پانیک یا پنیک اتک، یک نمونه از ترس یا اضطراب ناتوان کننده و طاقت فرسا است که باعث ایحاد اختلال در عملکرد انسان می‌شود. بسیاری از افراد در طول زندگی خود یک یا دو حمله پانیک را تجربه می کنند که اغلب مربوط به تغییرات شدید و غیرمنتظره ای است که در زندگی آنان رخ می‌دهد. در این حالت واقعا جایی برای نگرانی وجود ندارد. زمانی باید حملات پانیک را یک اختلال عصبی در نظر گرفت که حملات پانیک به صورت مکرر و دوره‌ای تکرار می‌شوند و فرد به صورت دائمی در هراس از وقوع مجدد پنیک اتک می‌باشد. زمانی که تعدد وقوع حملات پانیک و ترس از وقوع مجدد این حملات باعث اختلال در عملکرد شما شود، بایستی به منظور بهبود این وضعیت به یک روانپزشک مراجعه نمایید.
شناخت علائم حمله پانیک
علائمی که افراد در زمان وقوع حملات پانیک تجربه می‌کنند ممکن است در شکل های مختلفی ظاهر شوند که معمولاً کوتاه مدت هستند و در عرض نهایتا 30 دقیقه به اوج خود رسیده و سپس از بین می روند. افراد اغلب پس از حمله، شدیدا احساس خستگی می‌کنند. علائم این حملات می تواند شامل موارد زیر باشد:
- بالا رفتن ضربان قلب یا نامنظم شدن تپش قلب
- احساس دچار شدن به حمله قلبی
- درد قفسه سینه
- تعریق
- لرزش بدن (احساس تکان خوردن بدن)
- تنگی نفس یا تنفسنامنظم
- احساس خفگی
- حالت تهوع یا درد معده و روده
- سرگیجه، بی ثباتی، سبکی سر، یا غش
- احساس گرما و سرما به صورت متناوب
- بی حسی یا گزگز در اندام
- احساس جدایی یا جدا شدن روح
- ترس از دست دادن کنترل، دیوانه شدن، یا مردن
حملات پانیک معمولاً در 10 دقیقه به اوج خود می رسد و پس از گذشت حدود 30 دقیقه از بین می رود. با این حال، این احتمال وجود دارد که پنیک اتک پس از 30 دقیقه نیز ادامه یابد.
حملات پانیک در کودکان و نوجوانان
کودکان و نوجوانان اغلب توانایی درک یا بیان واکنش های عاطفی خود را ندارند، بنابراین حملات پانیک ممکن است بیشتر به صورت علائم فیزیکی مانند درد سر و معده ظاهر شوند. با این حال، ممکن است کودکان برخی از علائم معمول بزرگسالان را نیز داشته باشند. از آنجایی که کودکان و نوجوانان حملات پانیک بیشتری را تجربه می کنند، ممکن است بیشتر مواقع دچار اضطراب باشند و دائماً از بروز یک حمله دیگر در هراس باشند.
چه چیزی باعث اختلال پانیک می شود؟
هرچند جامعه پزشکی به طور قطعی دلیلی را برای اختلالات پانیک ذکر نکرده است، اما برخی از عوامل رایج در افرادی که حملات پانیک را تجربه کرده‌اند عبارتند از:
- سابقه خانوادگی اختلال پانیک یا حملات پانیک
- وجود عوامل استرس‌زادر زندگی، مانند مرگ یا بیماری اطرافیان
- آزار جسمی یا جنسی در دوران کودکی
- تجربیات آسیب زننده
- تغییرات شدید در زندگی، مانند طلاق یا زایمان
- سیگار کشیدن
- استفاده بیش از حد از کافئین
عوارض مربوط به اختلال پانیک درمان نشده
در صورتی که حملات پانیک درمان نشوند، ممکن است مشکلات قابل توجهی برای افراد ایجاد گردد. ترس از حمله پانیک می‌تواند منجر به نگرانی‌های جدیدی شود که در نهایت باعث ایحاد حالت دائمی اضطراب خواهد شد. برخی از عوارض بالقوه اختلال پانیک درمان نشده عبارتند از:
- ایجاد فوبیا
- بروز مشکلات جسمی
- منزوی شدن و اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی
- کاهش عملکرد
- اختلالات خلقی، اختلالات اضطرابی یا سایر شرایط روانی
- افزایش خطر اقدام به خودکشی
- اختلالات مصرف الکل یا مواد
درمان های اختلال پانیک
روان‌درمانی اغلب موثرترین درمان برای مدیریت اثرات ناشی از حملات پانیک و اختلال پانیک در نظر گرفته می‌شود. متخصص اعصاب و روان تنها شخصی است که می‌تواند در خصوص نحوه درمان شما اظهار نظر کند و تعیین کند که آیا دارو می تواند مکمل مفیدی برای برنامه درمانی شما باشد یا خیر.
درمان شناختی رفتاری (CBT) درمان ارجح برای حملات پانیک و اختلالات اضطرابی بزرگسالان و کودکان است. CBT به افراد کمک می کند تا علائم فیزیکی حملات خود را تحمل کنند، و با تغییر الگوی فکری خود دیدگاه صحیح تری برای مقابله با علائم به دست آورند. برخی از مهارت های لازم به منظور مقابله با حمله پانیک عبارتند از:
- تمرین تنفس عمیق
- حساسیت زدایی و بالا بردن تحمل
- ریلکسیشن عضلانی
- تجسم مثبت یک محیط آرامش بخش
- تمرکز بر هراس به عنوان نشانه ای از یک وضعیت موقتی
- استفاده از عطرها و اسانس های آرام بخش
- دور شدن از عوامل استرس زا
- تمرکز بر روی یک مساله جانبی برای منحرف کردن ذهن
- مثبت اندیشی
- پیاده روی یا ورزش سبک
- صحبت کردن با فرد مناسب
- آگاهی از عواملی که باعث ایجاد وحشت می شود و استفاده از مهارت های مقابله ای در هنگام وقوعپنیک اتک
درمان اختلالات پانیک معمولاً کاملاً مؤثر است و به شما کمک می‌کند تا بدانید که علائمی که در زمان حمله تجربه می‌کنید، زندگی شما را تهدید نمی‌کنند.
چگونه به کسی که دچار حمله پانیک شده است کمک کنیم؟
اگر یکی از عزیزانتان دچار حمله پانیک شده و می‌خواهید به او کمک کنید، آرام بمانید، او را به یک فضای بی سر و صدا ببرید و راهکارهای زیر را امتحان کنید:
- آرام صحبت کنید و به وی یادآوری کنید تنها نیستند و در امنیت به سر می‌برند.
- از وی بخواهید که طی سه ثانیه نفس عمیق بکشد.
- به او تاکید کنید که این یک موقعیت موقت است و به زودی برطرف خواهد شد.
- از بیان یا تایید عبارات منفی خودداری کنید.
- سعی کنید یک مکالمه آرام در مورد چیزی مثبت برای ایجاد حواس پرتی آغاز کنید.
- سعی نکنید تجربه آن ها از حملات پانیک را کم اهمیت جلوه دهید.
- در کنار وی بمانید، البته اگر خواست تنها باشد، به وی این اجازه را بدهید اما از او دور نشوید.
در پایان
اگر حملات پانیک شما مکررا اتفاق می افتد یا به طور قابل توجهی عملکردهای شما را در جنبه‌ای مختلفی از زندگی روزمره محتل نموده، لازم است از یک روانپزشک کمک بگیرید. حملات پانیک می تواند باعث ناراحتی عاطفی شدید و اختلال در زندگی روزمره شما شود. درک علائم این حملات و دانستن چگونگی پیشگیری از آنها می تواند بسیار مهم باشد. اگر زیاد دچار حملات پانیک می‌شوید یا به مشاوره شخصی نیاز دارید، متخصصان گروه پزشکی پ، برای کمک به شما آماده هستند.
برگرفته از BetterHelp